Elektrownia parowa Fier została zbudowana w latach 60-tych w jednym w najważniejszych miast Albanii. W 2007 roku elektrownię zamknięto, a cały teren zakładu został sprzedany za symboliczną cenę 1 €.
Okręg Fier jest jednym z najbardziej rozwiniętych gospodarczo regionów Albanii. Przed wybuchem II wojny światowej był to głównie obszar rolniczy, gdzie zachowane były jeszcze cechy feudalizmu. Bogate złoża ropy przyciągnęły do Fier inwestorów. W latach 20-tych obszar 250.000 hektarów przejęła firma naftowa i rozpoczęła się przemysłowa eksploatacja szybów naftowych.
Tuż po zakończeniu wojny majątek naftowy przejął niemiecki koncern.
Lata 1945- 1990
W 1946 roku powstała Ludowa Republika Albanii. Mimo, że rola ZSRR w wyzwoleniu kraju była znikoma, (dzięki temu Albania stała się jedynym krajem, który zachował niezależność po II wojnie światowej) w 1948 r. doszło do rozłamu na bloku wschodnim, a Albania opowiedziała się za Związkiem Radzieckim. Rząd Hodży rozpoczął wprowadzanie reform specyficznych dla socjalizmu. Ogromną wagę przykładał do industrializacji i elektryfikacji.
Jako, że z czasem relacje Albanii z blokiem wschodnim pogorszyły się, poskutkowało to wstrzymaniem wsparcia gospodarczego od ZSRR. W 1961 Albania zerwała stosunki dyplomatyczne ze Związkiem Radzieckim, a w 1962 roku zaprzestała prac w składzie Układu Warszawskiego, z którego ostatecznie wystąpiła w roku 1968.
Plany Hodży jednak były realizowane. Pomoc gospodarcza przyszła z Chin, a kraj intensywnie się rozbudowywał.
W wyniku tego rozwoju, obszar Fier stał się jednym z najważniejszych w kraju. Na jego terenie powstawały zakłady przemysłowe i fabryki. Głównymi gałęziami przemysłu był przemysł energetyczny (wydobycie i rafinacja ropy naftowej, wytwarzanie energii elektrycznej), chemiczny, mechaniczny i spożywczy. Aby wesprzeć gałęzie przemysłu ciężkiego, albańska spółka energetyczna zbudowała ogromną elektrownię parową. Obok powstała również fabryka nawozów do produkcji saletry amonowej.
Elektrownia parowa opalana olejem miała moc 186MW i była największą elektrociepłownią w kraju. Olej do spalania pochodził z sąsiedniej rafinerii.
Po 1990 roku
Lata 90-te przyniosły wiele zmian w strukturze gospodarki. Większość zakładów państwowych została sprzedana i trafiła w ręce prywatne.
Na początku nowego tysiąclecia elektrownia prawie już nie pracowała, zmniejszając moc prawie dziesięciokrotnie.
W 2007 roku została ostatecznie zamknięta, a teren sprzedany zagranicznej grupie inwestycyjnej za symboliczną cenę 1€.
Pojawiły się plany produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, ale europejski kryzys w 2009 wstrzymał prace nad tym pomysłem.
URBEX – Elektrownia Fier
Text: Atlantis
Foto: J., EJKSZ, Atlantis, Pavko
Elektrownia Fier – URBEX GALERIA: