Śluza przy OKH (Fürstenau I, Oberschleuse Fürstenau), to potężna budowla hydrotechniczna. Naukowcy określają jej stan ukończenia na ok. 60-80%. Do śluzy nigdy nie doprowadzono kanału mazurskiego, nie zamontowano również urządzeń technicznych. Niemcom zabrakło około pół roku. Komora śluzy ma 46m długości , 21m głębokości i 7,5m szerokości, a jej spad wynosi 17,2m. Na frontowej ścianie widnieje odcisk po gapie dzierżącej w szponach wieniec, wewnątrz którego znajdowała się swastyka. Miejscowi mieszkańcy twierdzą, ze godło III Rzeszy – Reichsadler – do dziś spoczywa pod wodą, na dnie komory. Aktualnie, na terenie funkcjonuje park linowy.
Śluza przy OKH była jedną z dziesięciu, które miały wchodzić w skład kanału mazurskiego. Sam kanał miał połączyć Wielkie Jeziora Mazurskie z Bałtykiem. Pierwsze plany budowy powstały w latach 1862-1864. Budowę rozpoczęto w 1911r. Po trzech latach budowę przerwał wybuch I wojny światowej. Prace wznowiono dopiero po 20 latach. Pomimo zaawansowania prac (szacuje się, że kanał mazurski został ukończony w 90%) budowy nigdy nie doprowadzono do skutku, przeważyły względy polityczne – 22km kanału było po stronie polskiej, niecałe 30km w granicach ZSRR.
Z kanałem mazurskim związana jest legenda. Dwa okoliczne schrony należące do OKH były uważane za tajne hale fabryczne, w których Niemcy mieli budować/remontować U-Booty, a śluza przy OKH miała być początkiem trasy spławiania łodzi podwodnych do Bałtyku. Problem w tym, że głębokość kanału mazurskiego to 2,3m (w niektórych miejscach 1,2m), natomiast najmniejszy U-Boot miał zanurzenie wynoszące 6,3m.
OKH czyli Kwatera Główna Niemieckich Wojsk Lądowych
OKH jest to najlepiej zachowany w Europie kompleks niezniszczonych bunkrów niemieckich z okresu II wojny światowej. Kompleks wybudowano w latach 1940-1944 na potrzeby 40 najwyższych generałów i feldmarszałków, ponad tysiąca oficerów i żołnierzy Wehrmachtu. Na OKH składało się około 250 obiektów, w tym 30 schronów. Schrony żelbetowe, niezniszczone przetrwały do naszych czasów, ponieważ zostały opuszczone przez Niemców, bez walki w styczniu 1945r. Wehrmacht podczas odwrotu nie zdążył ich wysadzić. Po wojnie część baraków z terenu OKH trafiła na osiedle Przyjaźń (Jelonki) w Warszawie, gdzie zakwaterowano budowniczych Pałacu Kultury.
Potężne mury „pamiętają” między innymi wizytę Mussoliniego i Hitlera w sierpniu 1941r. oraz przygotowania do obalenia Führera przez spiskowców – płk Clausa von Stauffenberga, kpt. Hansa von Herwartha.
Śluza przy OKH – URBEX 2016
Text: Pavko
Foto: J., EJKSZ
