Historia ZPPiW
W roku 1949r. zapoczątkowano inwestycję i rozpoczęto budowę Zakładu Płyt Pilśniowych i Wiórowych. Fabryka rozpoczęła pracę 11 grudnia 1954roku. Decyzja o lokalizacji nie była przypadkowa – surowiec produkcyjny dostarczany był z pobliskiej Puszczy Piskiej. Budowa trwała 5 lat, co może świadczyć o wielkości zakładu, który był największym i najnowocześniejszym obiektem tego typu w Europie. Do 1963 roku stopniowo uruchamiane były kolejne odziały – wytwórnia płyt twardych, wydział płyt wiórowych, wydział uszlachetniania płyt. Rynkami zbytu dla ZPPiW była cała Europa, Stany Zjednoczone i Kanada. W latach świetności zatrudnionych w nim było około 2 tysięcy pracowników. 1 stycznia 1966 – na tysięczną rocznicę Chrztu Polski (wtedy tysiąclecie państwowości) osada rybacka (założona przed rokiem 1595) otrzymała prawa miejskie. Fakt ten był związany z oddaniem do użytku 14 bloków mieszkalnych i 27 domów wybudowanych dla pracowników fabryki. ZPPiW przyczynił się do dynamicznego rozwoju miejscowości. Na potrzeby zakładu wybudowana została bocznica kolejowa. W 1973 roku funkcjonować zaczęło nowoczesne laboratorium badawczo-rozwojowe. Z inicjatywy ZPPiW, w mieście, powstał Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych.
Transformacja
Zakład nie przetrwał transformacji i ogłosił upadłość w 1995r. Syndyk masy upadłościowej sprzedał zakład, nabywcą był Włoch Rubes Balloty. Nowy właściciel został zwolniony z podatku od nieruchomości. Mimo prób uratowania zakładu jego kondycja finansowa znacznie się pogarszała. Włoch postanowił zaprzestać prowadzenia działalności nie zgłaszając jednak upadłości w sądzie gospodarczym. Do zakładu wkroczył komornik, a efektem jego działań była dewastacja zakładu – sprzedaż złomu z poszczególnych hal i wydziałów, włącznie z instalacjami położonych pod ziemią – jak rury grzewcze czy kanalizacyjne. Do 2006r. właścicielem 24 hektarów – terenu zakładu był Skarb Państwa. 22.02.2006 r. w Sądzie Rejonowym w Piszu odbyła się II licytacja nieruchomości, nowymi właścicielami działek została firma deweloperska „Na Skraju Miasta” i mieszkaniec Pisza, Pan Zenon Gołębiowski. Istnieją plany rekultywacji terenu i budowy obiektów turystycznych m.in hotelu. Część mieszkańców najwyraźniej chce zapomnieć o ZPPiW i usunąć dymiący fabryczny komin z herbu miasta, pozostawiając tylko żaglówkę i zielone drzewko…
ZPPiW – URBEX 2016
Text: Pavko
Foto: J., EJKSZ
